Introductie
In deze les gaan we vergelijken, iets wat we onbewust bijna dagelijks doen. Als je wat Italiaans wilt spreken, moet je dit dus ook onder de knie krijgen. En zo gemakkelijk is dat nog niet, want in het Italiaans gaat dat vergelijken net iets anders dan in het Nederlands. In dit artikel geef ik je wat uitleg over Italiaanse vergelijkingen en geef ik je een aantal onregelmatige vergrotende trappen die vaak voorkomen.
Comperativo: met elkaar vergelijken
Vergelijken doen we heel veel, bewust of onbewust.
‘Deze fiets is sneller dan jouw fiets’, ‘Deze koffie smaakt lekkerder dan bij ons thuis’.
En ook de Italianen kunnen vanzelfsprekend vergelijkingen maken (comparare), dat doen ze alleen wel op een andere manier dan dat wij dat doen. Zij zeggen heel letterlijk vertaald:
‘Deze fiets is meer snel dan jouw fiets’ -> Questa bici è più veloce della tua bici.
En als deze minder snel is : Questa bici è meno veloce della tua bici. En dan kan het ook nog voorkomen dat de beide fietsen even snel zijn: Questa bici è tanto veloce quanto la tua bici.
De 'dan' wordt vertaald met di, dit is een belangrijk voorzetsel in de Italiaanse taal. Zoals je hier boven al hebt kunnen zien, verandert di echter wanneer er een lidwoord achter komt. Hoe dat precies zit, vertel ik je later, we focussen ons nu alleen even op de vergrotende trap.
Maar naast di kan 'dan' ook vertaald worden met che. Dat onderscheid is best lastig uit te leggen, maar zul je in de loop der tijd moeten aanvoelen. Om je toch een kleine uitleg te geven: Je gebruikt che wanneer je twee eigenschappen van één persoon of ding vergelijkt. Bijvoorbeeld:
'Bevo più caffè che tè. -> 'Ik drink meer koffie dan thee'
Ík ben dan die éne persoon en de eigenschappen zijn 'koffie drinken' en 'thee drinken'. Bij het voorbeeld met de fiets, vergelijk je twee voorwerpen (twee fietsen) op één kenmerk (snelheid). Ik hoop dat je het verschil zo een beetje door hebt.
Zo zou je de volgende zinnen ook met che vertalen in plaats van di: Ik kook meer dan ik eet, Ik loop vaker dan ik fiets of zij zingt minder dan ze danst.
Superlativo & Assoluto
Soms is er geen sprake van een vergelijking tussen twee onderdelen, maar tussen iets met een grotere groep. Zoals:
‘Mijn tuin is het kleinst van de wijk’, ‘Ik heb de grootste voeten van de familie’
Dit wordt een relatieve maat genoemd. In het Italiaans maak je dan weer gebruik van più..di en meno..di, maar dan met een lidwoord ervoor.
‘Il mio giardino è il piu picolo della quartiera’
En dan bestaat er ook een absolute vorm. Hiermee vergelijk je indirect, maar staat de stelling dus op zichzelf.
Bijvoorbeeld:
‘Deze zin is het lastigst’, ‘Dit boek is het dikst’
Dit doe je door een bijvoegelijk naamwoord te pakken, de laatste letter eraf te halen en er – issimo achter te plakken.
‘Queste frase e difficilissime’ en ‘Questo libro è grassissimo’
Goed, beter & best
Uiteraard bestaan er weer uitzonderingen (helaas). Een zeer bekend rijtje is natuurlijk het 'goed, beter, best'. Die kennen ze in het Italiaans ook. Hieronder vind je een selectie van bekende vergrotende trappen.
