In het noordwesten van Italië vind je de Italiaanse regio Piëmont (Piemonte). De hoogtijdagen van de stinkende industrie in het gebied zijn al even voorbij. Tegenwoordig is de regio weer hartstikke hip - met de charmante stad Turijn als het stralend middelpunt. In dit artikel neem ik je mee door de gehele regio en laat ik je naast de hoofdstad ook de sprookjesachtige streek Le-Langhe en de populaire meren in het noorden zien!
Het is haast onmogelijk om regio Piemonte te beschrijven in één woord. Neem nu het landschap. Piemonte kent hoge bergen, glooiende heuvels én oneindige vlaktes. In het noorden vind je de bekende meren tussen de machtige Alpen, terwijl men in het zuidoosten werkt op de vlakke en natte rijstvelden om ons te kunnen voorzien van de lekkere risotto-rijst.
De regio Piëmont (Piemonte) ligt in het noordwesten van Italië onder Valle d'Aosta, ten westen van Lombardije en ten noorden van Ligurië. Er wonen in totaal zo'n 4,5 miljoen inwoners, waarvan een groot deel (0,9 miljoen) in de hoofdstad Turijn (Torino) woont. Turijn is een prachtige stad omgeven door de bergen met in het midden de Mole Antonelliana, die overal bovenuit steekt. Turijn vierde haar hoogtijdagen in de barok onder leiding van huize Savoye, maar groeide hard na de opening van de F.I.A.T-fabriek. Naast Turijn bezoeken veel mensen ook steden als Verbania, Asti en het gebied Langhe.
Piemonte vormt ook een belangrijke bijdrage aan de economie van Italië. Uiteraard is Turijn de thuisbasis van Fiat, maar ook bedrijven als Lavazza, Venchi, Bialetti en Olivetti zijn ooit begonnen in deze regio. Er is nog steeds veel industrie in het gebied, maar het heeft zich in positieve richting ontwikkeld. Zo vind je in rond Turijn veel elektronica-industrie en produceert men in Biella weefsels en zijde dat de hele wereld overgaat. In het zuiden en oosten leeft men vooral van de landbouw. De Le Langhe-streek staat bekend om haar wijnen en overheerlijke truffels, terwijl er in het oosten dus veel rijstvelden te vinden zijn.
De hoofdstad van Piemonte is de stad Turijn. Veel mensen moeten bij Turijn direct denken aan de Fiat-fabrieken. En hoewel de fabrieken inmiddels uit het centrum verdwenen zijn, blijft de impact van deze grote multinational zichtbaar. De geschiedenis van Turijn gaat echter veel verder dan Fiat. Turijn is zelfs even de hoofdstad geweest van het koninkrijk Italië! Toen het koninkrijk van Italië in 1861 werd uitgeroepen, maakte Rome nog geen onderdeel uit van gebied en koos men voor Turijn als hoofdstad, waar de adellijke familie van Savoye - waarvan de eerste koning Vittorio Emanuele II deel uitmaakte, enkele paleizen had.
De geschiedenis van Piemonte wordt gekenmerkt door twee belangrijke families: Huize Savoye en De Agnelli-familie. Beide hebben veel betekend voor de economie, maar ook voor het cultureel erfgoed van de stad. Giovanni Agnelli stichtte in 1899 Fabbrica Italiana di Automobili Torino - wat iedereen kent als Fiat. De Agnelli-familie bezit nog altijd 53% van de aandelen van het autobedrijf. Onder leiding van de kleinzoon van Giovanni, Gianni, werden er in Turijn jaarlijks 600,000 auto’s gebouwd. Bijna iedereen in de stad had wel een connectie met het bedrijf. Het vermogen en leiderschap van de familie heeft Turijn een enorme economische boost gegeven in de 20ste eeuw.
De Agnelli-familie wordt vaak vergeleken met Huize Savoye. Deze dynastie bestaat al sinds 1003. Toen Emanuel Filibert van Savoye in 1562 besloot om Turijn de hoofdstad te maken van hun rijk, werden er tal van schitterende residenties gebouwd de regio. Vooraanstaande architecten uit die tijd hebben meegewerkt aan de paleizen, kastelen en jachtsloten, waarvan er nog altijd veel in goede staat zijn. Bezoek bijvoorbeeld het Palazzo Reale en Palazzo Madama in het centrum van Turijn of neem een kijkje in het jachtslot Stupinigi iets buiten de stad.
Panorama van Turijn
De verschillende paleizen en brede straten met arcades maken van Turijn een hele elegante stad. Het bekendste monument van Turijn is ongetwijfeld de Mole Antonelliana. Dit typerende gebouw met zeer hoge spits stamt uit 1889 en was van origine bedoeld als synagoge voor de Joodse gemeenschap. Uiteindelijk werd het vooral een monument ter ere van Vittorio Emanuele II en huisvest er nu het nationaal filmmuseum. Andere bezienswaardigheden die je bij een bezoek aan de stad niet mag overslaan:
Kathedraal van Turijn (met het ‘gewaad van Jezus’)
Basilica Superga
Palazzo Madama
Porta Palazzo
De Lingotto
Meer bezienswaardigheden in Turijn
Daarnaast moet je ook niet vergeten af en toe wat nieuwe energie op te halen door een goede espresso te drinken. Of nog beter: een lokale bicerin. Uit (de omgeving van) Turijn komen een paar grote koffie bedrijven, zoals Lavazza en Bialetti. Je vindt hun winkeltjes ook in het centrum van de stad. Ook is Caffè San Carlo een begrip. Het is waarschijnlijk de oudste bar van de stad en voorziet de inwoners al sinds 1837(!) van heerlijke koffie in een prachtige ambiance van kroonluchters, tafels met marmeren bladen en grote spiegels.
Piemonte is uiteraard meer dan de stad Turijn. Wanneer je richting het zuidoosten gaat, beland je in een schitterende omgeving met glooiende heuvels en bebossing waar honden en varkens op zoek zijn naar de geliefde truffels. Het is Le Langhe. Deze streek staat bekend om haar mooie natuur, maar vooral ook om al het lekkers wat er te vinden is. Zo verbouwt men hier verschillende topwijnen, waaronder de Barolo en Barbaresco. Op tal van plekken in dit gebied kun je langs lokale wijnboeren om hun trots te proeven en een rondleiding te krijgen over de eeuwenoude wijnvelden.
Uitzicht op het wijndorpje Barolo
De grootste stad van de streek is Alba. Het kent een mooi historisch centrum met veel torens en smalle steegjes. Alba is ook bekend om haar jaarlijkse truffel-veiling. Handelaren van over de hele wereld komen in het najaar naar het kleine dorpje toe om een stuk truffel te bemachtigen. Vooral de witte truffel - die enkel in Piemonte wordt gevonden - is zeer geliefd, maar ook ontzettend duur. Voor een kilo van deze bijzondere truffel betaal je al snel meer dan €1000,-!
De keuken van Piemonte is zeer geliefd. Mede om dit te beschermen is in 1986 door Carlo Petrini Slow Food opgericht. Dit is een organisatie die lokale en traditionele gerechten promoot. Het presenteert zichzelf als een alternatief voor fast food, streeft het ernaar de traditionele en regionale keuken te behouden én stimuleert het het kweken van planten, zaden en vee die kenmerkend zijn voor het lokale ecosysteem. Inmiddels is de organisatie over de gehele wereld te vinden!
Niet ver van Alba vind je de stad Asti. Ook deze stad staat bekend om haar vele hoge torens, maar ook om de bekende Palio. Op het Piazza Alfieri in Asti wordt deze iedere derde zondag van september gehouden. Deze Palio - in dit geval een paardenrace - wordt al gehouden sinds 1275 om de overwinning op rivaliserende Alba te vieren.
Er is nog veel meer te ontdekken in de regio. Wanneer je naar het (noord)westen trekt, zul je uitkomen in de Alpen. Deze strekken zich eigenlijk uit vanuit het zuidwesten tot het noordoosten van de regio. Je vindt hier tal van schitterende natuurgebieden, zoals Parco Naturale Alpi Marittime en Parco Gran Paradiso. Veel mensen bezoeken deze gebieden om lange trektochten te maken in de zomer of om te skiën in de winter. Voor wie dat laatste graag doet, moet naar de Via Lattea. De Via Lattea (letterlijk Melkweg) is een wintersportgebied langs de Frans-Italiaanse grens bij Claviere/Montgenèvre. Het omvat de vijf Piemontese dorpjes Claviere, Sansicario, Sauze d'Oulx, Pragelato en Sestriere en bovendien het Franse resort Montgenèvre. In totaal zijn er meer dan 400 km(!) ski-pistes en zo’n 70 liften. Een ander geliefd gebied onder de wintersporters is het Val di Susa.
Ik sluit dit overzicht graag af in het noorden van Piemonte. Hier vind je een aantal zeer geliefde meren, waarvan het Lago d’Orta en zeker het Lago Maggiore het bekendst zijn. Het Ortameer is wat minder druk dan zijn grotere broertje iets ten oosten, maar in mijn ogen is het meer wel wat aantrekkelijker. Het meer is behoorlijk schoon, kent een aantal leuke dorpjes waar vandaan je zicht hebt op het eiland van San Giulio, en je kunt in de omgeving mooie wandelingen maken. Het Lago Maggiore daarentegen is veel groter en ook wat diverser. Zo kun je hier de grotere stad Verbania bezoeken of per boot aan land gaan van de Borromeïsche eilanden in het meer.
Het Lago Maggiore op de grens met Lombardije.
Een kleiner meertje is het Meer van Viverone. Dit meer is zeer geschikt voor de echte natuurliefhebber, aangezien hier weinig faciliteiten te vinden zijn. De natuur hier is daarentegen schitterend, je kunt een aantal mooie wandelingen maken en onderweg enkele zeer oude paalwoningen ontdekken.
Ik hoop dat ik je door middel van dit artikel enthousiast gemaakt heb voor een bezoek aan de regio Piemonte. Doordat het zo verscheiden is, vind je er voor ieder wat wils! Door het gehele artikel vind je diverse links naar artikelen die wat dieper ingaan op de onderwerpen. Heb je toch nog een vraag, neem dan gerust contact met mij op!
Falo's Italiaanse School is affiliate partner van Booking.com. Op hun website hebben zij hotels, B&B's of andere accommodaties beschikbaar voor in en rondom Tips & Achtergronden.
Ontdek meer steden en dorpen in de omgeving van Tips & Achtergronden. De afstand is hemelsbreed gemeten. Of vind meer informatie over de regio Piëmont .