Laten we beginnen met de geschiedenis van Turijn, zodat je wat basiskennis van de stad hebt. Turijn is gesticht door de Romeinen rond 28 v. Chr.. Het werd toen Castra Taurinorum genoemd, maar los van Porta Paletina en het strakke stratenplan in het oude centrum zijn er niet zoveel overblijfselen van de Romeinen te vinden als in andere Italiaanse steden.

Nee, Turijn is pas echt gaan groeien sinds de komst van het Huis van Savoye. In 1563 maakte Emanuel Filibert van Savoye van Turijn de hoofdstad van zijn rijk, dat destijds al flink groot was. De familie heeft in de tijd dat ze regeerde veel prachtige paleizen en kastelen laten bouwen in en om de stad.

Ook was de stad belangrijk bij de eenwording van Italië (risorgimento). Victor Emanuel II werd de eerste koning van het verenigd Italië. Hij was een Savoye en besloot Turijn tot hoofdstad van het land te benoemen en intrek te nemen in het paleis van de stad. In 1865 veranderde dat toen Rome bij het land werd gevoegd en tot hoofdstad werd gemaakt.

Familie Agnelli

Vorsten als de Savoye's zijn niet meer de baas in de stad, maar de familie Agnelli drukt wel een grote stempel op Turijn en haar omgeving. Ze worden vergeleken met De' Medici uit Florence en het huis van Savoye. En hoewel mij die families iets groter lijken, geeft het de impact aan. Toen in 1899 F.I.A.T werd opgericht was Giovanni Agnelli de mede-oprichter om vervolgens in 1907 alle rechten over te nemen en als enige aan het hoofd te staan van het bedrijf. Hij bleek een zeer goede ondernemer en loodst het bedrijf in de oorlogsjaren naar een van de grootste bedrijven van Italië met duizenden werknemers. In de jaren daarna breidde de familie haar macht uit binnen en buiten de autoindustrie. Zo kregen ze de macht over onder andere Ferrari, Lancia en Masserati, maar ook over de krant La Stampa en over de Italiaanse voetbalreus Juventus. De handelingen van de familie is dus overal in Turijn te voelen!

Mole Antonelliana

Wie een monument uit Turijn moet opnoemen, noemt zeer waarschijnlijk de Mole Antonelliana - al dan niet met de goede naam. Niet heel gek, want het steekt met haar 167 meter ver boven de stad uit. Het was ooit zelfs het hoogste gebouw ter wereld, maar die tijden zijn inmiddels allang verleden tijd.

Wat niet veel mensen weten is dat het gebouw uit 1889 bedoeld was als synagoge voor de Joodse gemeenschap. Uiteindelijk werd het vooral een monument ter ere van Vittorio Emanuel II en huisvest er nu het nationaal filmmuseum.

Turijn

Basilica Superga

Iets wat buiten de stad vind je de Basilica di Superga. De basiliek is gebouwd tussen 1717 en 1731 gebouwd in opdracht van Victor Amadeo II ter ere van de bevrijding van Turijn. De stad was namelijk enkele tijd in handen van de Spanjaarden en Fransen.

Basilica Superga

De Basilica di Superga ligt op een heuvel en geeft je een werkelijk prachtig uitzicht over de stad en de Alpen. Maar ook de kerk zelf is schitterend! De koepel van de kerk kan worden beklommen via een trap die leidt naar een balkon met een prachtig panorama, dat door Rousseau werd omschreven als ‘het mooiste uitzicht dat het menselijk oog kan waarnemen'.

Daarnaast is het ook een mausoleum voor de familie van Savoye. Sinds de bouw zijn hier verschillende belangrijke familieleden bijgezet.

Om de basiliek te bereiken kun je vanaf Piazza Modena een klein pittoresk treintje naar boven nemen om de drukke weg naar boven te omzeilen.

Markt

Wie de Via Milano naar het noorden loopt, komt vanzelf op het Piazza della Reppublica uit. Hier vind je iedere dag de grootste openlucht markt van Europa: Porta Palazzo. Een groot deel is op het plein buiten, maar je hebt ook vaste gebouwen waar winkeliers hun spullen verkopen. Al sinds 1837 kunnen de inwoners van Turijn hier voor van alles terecht: Van vlees, vis en groentes tot de grootste prullaria.

Porto Palazzo markt in Turijn

Residenties in Turijn

Zoals je bij de geschiedenis van Turijn wel hebt kunnen lezen, was de familie Savoye de machtigste die Turijn en omstreken ooit gekend heeft. Door deze familie was het zelfs even hoofdstad van Italië. De tijden van Savoye zijn inmiddels vervlogen, maar ze hebben wel een prachtige erfenis achtergelaten: kastelen, paleizen en jachtsloten van de familie vind je in heel Turijn en daar buiten. De vijf bekendste residenties heb ik voor je op een rijtje gezet in een apart artikel.

Lingotto

Dan nog even terugkomend op F.I.A.T., want het bedrijf en de stad zijn onomstotelijk met elkaar verbonden. Iets buiten het oude centrum kun je een bezoek brengen aan de Lingotto - de oude fabriek van het bedrijf.

Het complex is ontworpen door architect Matté Trucco en stamt uit 1922 - toen de grootste autofabriek ter wereld! Het werd grondig verbouwd na de sluting van 1982 en vandaag de dag kun je er winkelen, films kijken, eten, wandelen en slapen in een hotel. En als hoogtepunt - letterlijk- kun je op het dak van de fabriek een kijkje nemen op het vroegere testcircuit van Fiat.

INTRODUCTIE

INFORMATIE

IN DE OMGEVING

ACHTERGRONDEN